Ochrona pustułek
Pustułka (Falco tinnunculus) jest średniej wielkości ptakiem drapieżnym osiągającym rozmiary od 32 do 35 cm. Przedstawiciele obydwu płci mają jasnobeżowy spód ciała i są gęsto nakrapiane. Samica ma brązowe ubarwienie zewnętrzne, podczas gdy samiec jest bardziej rdzawy. Ponadto samiec wyróżnia się popielatą barwą głowy oraz ogona. Niezależnie od płci pustułki mają na ogonie czarną pręgę, która u samicy dodatkowo znajduje się w towarzystwie ciemnych prążków.
Pustułki często bytują na terenach zindustrializowanych, wokół których znajdują się łąki i pola. Wynika to z faktu, że są ptakami drapieżnymi żywiącymi się głównie gryzoniami i gadami. Polują, wykorzystując charakterystyczną technikę zawisania w powietrzu, a ofiarę potrafią dostrzec z odległości nawet 1,6 km!
Do gniazdowania pustułki wybierają miejsca położone na dużych wysokościach. Ptaki te nie budują własnych gniazd, a na miejsca lęgu wykorzystują jedynie gotowe konstrukcje, np. opuszczone gniazda ptaków krukowatych, załomy i wnęki wysokich budynków lub nawet skrzynki na kwiaty na mało odwiedzanych balkonach.
Okres lęgowy rozpoczyna się na przełomie marca i kwietnia. Wtedy też samice składają od 4 do 6 jaj. Mniej więcej po miesiącu zaczynają wykluwać się z nich pisklęta. Pozostają one w gnieździe przez kolejny miesiąc, w czasie którego rosną dokarmiane przez rodziców.
W okresie zimowym część pustułek pozostaje w Polsce, inne samotnie lub w niewielkich grupach wędrują na południe Europy lub do Afryki.
Fot: Samiec i samica pustułki (Falco tinnunculus) w budce lęgowej
CEMEX dla pustułek
Biorąc pod uwagę preferencje pustułek, nasze cementownie są dla nich idealnym siedliskiem! Nic więc dziwnego, że ptaki te zaczęły odwiedzać zakłady CEMEX położone w Chełmie i Rudnikach. Wychodząc naprzeciw ich potrzebom, zaprosiliśmy do cementowni ornitologów, którzy pomogli nam wytypować najlepsze miejsca na stworzenie im sztucznych miejsc gniazdowania. Ze względu na fakt, że pustułki nie budują własnych gniazd, ważnym elementem czynnej ochrony tego gatunku jest wieszanie budek. Nie tylko umożliwiają one ptakom odbycie lęgu, lecz dzięki swojej budowie zapewniają również bezpieczeństwo jajom i pisklakom.
W Chełmie pustułki zauważono w 2011 roku, wtedy też założono dla nich pięć budek lęgowych na kominie oraz wieży wymienników ciepła.
W Rudnikach ślady obecności ptaków zaobserwowano parę lat później i w związku z tym w 2020 roku utworzono dla nich trzy sztuczne miejsca gniazdowania na terenie cementowni. Dzięki temu pustułki corocznie bez przeszkód mogą przystępować do lęgu, a ze złożonych w bezpiecznych warunkach jaj wykluwają się pisklaki. Dodatkowo, aby umożliwić pracownikom, a także miłośnikom birdwatchingu spoza firmy, obserwację ptaków, w budkach zamontowano kamery z transmisją na żywo udostępnianą na stronie CEMEX. Dzięki urządzeniom w Chełmie i Rudnikach wszyscy zainteresowani mogą śledzić, ile młodych pustułek każdego roku przychodzi na świat w naszych cementowniach oraz przyglądać się ich zachowaniom.
Zapraszamy do obserwacji pustułek razem z nami! Polecamy szczególnie okres od marca do czerwca kiedy w gniazdach można zobaczyć jaja oraz małe pisklaki.
Podgląd na żywo gniazd pustułek
Poniżej prezentujemy grafiki z położeniem budek lęgowych dla pustułek w naszych zakładach. Zapraszamy do oglądania transmisji z gniazd oznaczonych symbolami kamery, w okresie od marca do sierpnia. W pozostałych miesiącach streaming jest wyłączony, ponieważ ptaki przebywają poza budkami lęgowymi.
Budka pustułek w Cementowni Chełm - Rodzina Cementowskich
Budka pustułek w Cementowni Chełm - Rodzina Betonowskich
Budka pustułek w Cementowni Rudniki - Rodzina Kruszywowskich
Położenie budek lęgowych w Cementowni Chełm
Położenie budek lęgowych w Cementowni Rudniki
Sezon lęgowy - rok 2023
By ułatwić miłośnikom ptaków obserwację rozwoju pustułek stworzyliśmy specjalny dziennik sezonu lęgowego. Odnotowywane są w nim wszystkie istotne wydarzenia z życia ptaków, które udało się nam zaobserwować. Mamy nadzieję, że będzie on ciekawym i cennym uzupełnieniem prowadzonych obserwacji.
W celu ułatwienia wymiany informacji o osobnikach z poszczególnych gniazd, nadaliśmy rodzinom nazwy, które nawiązują do charakteru naszej działalności. CEMEX Polska zajmuje się produkcją cementu, betonu i kruszyw, dlatego klany pustułek zamieszkujące nasze budki lęgowe wyposażone w kamery nazywaliśmy Rodziną Cementowskich, Betonowskich i Kruszywowskich. Natomiast pozostałe rodziny pustułek zamieszkujące nasze zakłady nazwaliśmy od lokalizacji Cementowni CEMEX, minerałów wydobywanych w naszych kopalniach oraz nazwy składników niezbędnych do produkcji cementu.
Zachęcamy do śledzenia dziennika i wspólnego podpatrywania tego, jak dorasta kolejne pokolenie naszych CEMEX-owych sokołów.
Informacje dotyczące wykorzystania transmisji online z gniazd lęgowych dla pustułek
CEMEX Polska Sp. z o. o. udziela nieodpłatnego prawa do wykorzystania transmisji online z budek lęgowych dla pustułek, pod warunkiem przestrzegania zapisów licencji, w tym podania źródła streamingu. Przed skorzystaniem z licencji prosimy o szczegółowe zapoznanie się z jej warunkami.