Gospodarka o obiegu zamkniętym
W procesach produkcji klinkieru oraz cementu wykorzystujemy różne rodzaje paliw i surowców odpadowych pochodzących z rozlicznych gałęzi przemysłu:
- popioły lotne z sektora energetycznego,
- reagipsy z elektrowni i elektrociepłowni powstałe w procesach odsiarczania gazów odlotowych,
- formy gipsowe z przemysłu ceramicznego i budowlanego,
- żużle i pyły żelazonośne z przemysłu hutniczego,
- osady ściekowe z komunalnych oczyszczalni ścieków,
- mączki mięsno-kostne z przemysłu mięsnego.
Jednocześnie główny produkt uboczny powstający w naszych cementowniach, czyli pyły piecowe jest przekazywany do dalszego wykorzystania w branży budowlanej i wydobywczej. Pyły mogą być stosowane do:
- produkcji innych spoiw wiążących,
- wykonywania warstw konstrukcyjnych nawierzchni drogowych,
- rekultywacji i stabilizacji składowisk odpadów,
- do wypełniania likwidowanych wyrobisk górniczych.
W produkcji betonu obok cementu wykorzystywane są popioły lotne oraz mieszanki popiołowo-żużlowe, które są pozostałościami pochodzącymi z zakładów energetycznego spalania paliw.
Działalność CEMEX przyczynia się do powstawania zamkniętych obiegów materiałów pomiędzy branżami tzw. symbioz przemysłowych, w których produkty uboczne/odpady z jednej branży stają się jednocześnie surowcem dla innego sektora.
Cement znajduje zastosowanie głównie w produkcji betonu towarowego, prefabrykacji oraz w budownictwie drogowym. Odpady powstałe w wyniku rozbiórki obiektów zbudowanych z betonu po odpowiednim przetworzeniu (obejmującym kruszenie, oddzielenie zanieczyszczeń oraz separację frakcyjną) mogą zostać wykorzystane ponownie jako kruszywo pochodzące z recyklingu. Krajowe normy budowlane określają precyzyjnie możliwości i warunki ponownego zastosowania takiego materiału (np. w budownictwie drogowym).
Kruszywo naturalne podlega recyklingowi na terenie wytwórni betonu CEMEX, gdzie jest odzyskiwane z mieszanki betonowej niewykorzystanej przez klienta do ponownego zastosowania w procesie produkcji betonu.
W duchu racjonalnej gospodarki zasobami wodnymi stosujemy w naszych zakładach zamknięte obiegi wody chłodniczej oraz wykorzystujemy ponownie do produkcji betonu wodę pochodzącą z płukania betonomieszarek. Ponadto woda odpompowywana z wyrobiska kredy (głównego surowca do produkcji) w Cementowni Chełm w celu odwodnienia złoża nie jest bezpowrotnie tracona, lecz jest wykorzystywana do zaopatrzenia w wodę pitną Miasta Chełm o populacji ok. 70 000 mieszkańców.
Paliwa alternatywne w przemyśle cementowym
Paliwa alternatywne to odpowiednio wysortowana i przetworzona palna frakcja odpadów komunalnych i przemysłowych, która znajduje zastosowanie w przemyśle cementowym od kilkudziesięciu lat. Prekursorami w tym zakresie były cementownie w krajach Europy Zachodniej.
W polskich cementowniach wykorzystywane są one jako substytut węgla kamiennego od kilkunastu lat. Zarówno paliwa alternatywne, jak i węgiel wykorzystuje się do wypalania klinkieru – półproduktu do produkcji cementu. Jest to proces wysokotemperaturowy sięgający 2000 ºC.
Zadaniem naszych cementowni jest produkcja klinkieru i cementu wysokiej jakości zgodnie z surowymi wymaganiami norm europejskich, a zwłaszcza według wymagań jakościowych naszych klientów, często wykraczających poza obowiązujące normy. Aby sprostać tym wymaganiom cały proces produkcji musi być odpowiednio kontrolowany i monitorowany.
Paliwa alternatywne wykorzystywane przez CEMEX Polska
Głównym źródłem pozyskania paliw alternatywnych są firmy lokalne, pochodzące z województwa lubelskiego w przypadku Cementowni Chełm oraz województwa śląskiego w odniesieniu do Cementowni Rudniki.
Do dostępnych na rynku polskim rodzajów paliw alternatywnych należą w szczególności:
- rozdrobnione, wysegregowane frakcje palne z odpadów komunalnych i przemysłowych, nienadające się do recyklingu (nazywane także paliwem typu RDF – Refuse Derived Fuels),
- opony w całości i rozdrobnione, wysuszone komunalne osady ściekowe,
- mączka mięsno-kostna, biomasa rolnicza (siano, słoma),
- odpady ciekłe (np. mieszaniny zużytych olejów, rozpuszczalników).
Paliwa alternatywne współspalane w piecu klinkierowym muszą spełniać odpowiednie wymogi jakościowe w celu zapewnienia wysokich temperatur procesu i wysokiej jakości produkowanego klinkieru. Z tego powodu wszystkie dostawy paliw alternatywnych są dokładnie kontrolowane pod względem zawartości wody, wartości opałowej, rozdrobnienia i innych parametrów fizykochemicznych.
Dodatkowo zgodnie z przepisami CEMEX Polska prowadzi stały monitoring emisji spalin, co jest gwarantem dotrzymania restrykcyjnych standardów emisji poszczególnych związków (NOx, SOx, Pył, TOC, CO, HCl, HF).
Wykorzystanie paliw alternatywnych w piecach klinkierowych niesie ze sobą szereg korzyści dla zakładów produkcyjnych, ale również dla środowiska naturalnego i lokalnej społeczności.
Dla lokalnej społeczności
- zmniejszenie strumienia odpadów komunalnych i przemysłowych kierowanych na składowiska – wykorzystanie 344 tys. ton paliw alternatywnych w 2015 roku w obu cementowniach pozwoliło na ograniczenie ilości składowanych odpadów, w tym biodegradowalnych,
- pozytywny wpływ na przedsiębiorstwa zajmujące się gospodarką odpadami – kreując popyt na paliwa alternatywne, CEMEX Polska wspiera powstawanie instalacji służących do przetwarzania odpadów, zwłaszcza w bezpośredniej okolicy cementowni,
- tworzenie nowych miejsc pracy.
Dla środowiska
- zmniejszenie zużycia węgla kamiennego, którego zasoby są ograniczone,
- redukowanie emisji CO2 do atmosfery, która odpowiada za ocieplenie klimatu,
- wykorzystanie palnych frakcji organicznych (drewno, papier, kauczuk naturalny, tekstylia naturalne), które na wysypisku uległyby rozkładowi w procesach fermentacji.
Broszura Paliwa alternatywne